اتاق سرور یکی از حیاتی‌ ترین بخش‌های هر سازمان است که نگهداری و مدیریت اطلاعات و سیستم‌های حیاتی را بر عهده دارد. به دلیل اهمیت بالای این محیط، طراحی و اجرای استاندارد اتاق سرور از اولویت‌های اساسی هر سازمانی محسوب می‌شود. در این مقاله به بررسی کامل نکات طراحی اتاق سرور با تأکید بر افزایش امنیت فیزیکی و زیرساختی می‌پردازیم.

1. امنیت فیزیکی اتاق سرور

امنیت فیزیکی اولین لایه حفاظت از اتاق سرور است و هدف آن جلوگیری از دسترسی افراد غیرمجاز و تهدیدات خارجی است. این موضوع شامل موارد زیر می‌شود:

- کنترل دسترسی:

استفاده از سیستم‌های پیشرفته کنترل دسترسی مانند کارت‌های هوشمند RFID، سیستم‌های بیومتریک (اثر انگشت یا تشخیص چهره)، و پین‌کد از ورود افراد غیرمجاز جلوگیری می‌کند.

- درب‌ها و دیوارها:

درب‌های ضد سرقت با قفل‌های الکترونیکی و دیوارهای مقاوم در برابر آتش و نفوذ از ملزومات اساسی هستند. استفاده از مواد ضدآتش و مقاوم در برابر ضربه در ساخت دیوارها ضروری است.

- نظارت تصویری:

نصب دوربین‌های مدار بسته با قابلیت پوشش‌دهی کامل اتاق سرور، نقاط ورودی و خروجی و مسیرهای اطراف برای ثبت و پایش مداوم توصیه می‌شود. این نظارت باید به سیستم هشداردهنده متصل باشد.

- سیستم‌های هشدار:

نصب سیستم‌های هشدار نفوذ، آتش‌سوزی و حتی لرزش برای تشخیص زودهنگام خطرات ضروری است.

2. امنیت زیرساختی و شبکه‌ای

امنیت زیرساختی و شبکه‌ای نیز به اندازه امنیت فیزیکی اهمیت دارد، زیرا حملات سایبری یکی از اصلی‌ترین تهدیدها برای داده‌های سازمانی است:

- مانیتورینگ شبکه:

استفاده از سیستم‌های نظارتی پیشرفته برای پایش ترافیک شبکه و شناسایی رفتارهای مشکوک حیاتی است.

- رمزنگاری داده‌ها:

داده‌ها باید هنگام انتقال یا ذخیره‌سازی رمزنگاری شوند تا در برابر نفوذ محافظت شوند.

- پشتیبان‌گیری منظم:

ایجاد سیستم‌های پشتیبان‌گیری خودکار برای تضمین تداوم عملیات و جلوگیری از از دست رفتن اطلاعات ضروری است.

3. کنترل محیطی در اتاق سرور

کنترل شرایط محیطی یکی از الزامات اصلی طراحی اتاق سرور است. حفظ دما، رطوبت و کیفیت هوای مناسب برای عملکرد پایدار تجهیزات ضروری است:

- سیستم سرمایش:

سیستم‌های سرمایش پیشرفته مانند کولینگ‌های دقیق یا سیستم‌های توزیع هوای زیر کف کاذب (UFAD) می‌توانند دما را در محدوده ۱۸ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی را بین ۴۰ تا ۶۰ درصد نگه دارند.

- تهویه مطبوع:

گردش هوای مناسب و جلوگیری از ایجاد نقاط گرم (Hot Spot) از طریق سیستم‌های تهویه مؤثر انجام می‌شود.

- سیستم اعلام و اطفاء حریق:

استفاده از سیستم‌های اطفاء حریق گازی مانند FM200 یا Novec 1230، که به تجهیزات الکترونیکی آسیبی نمی‌زند، الزامی است.

4.کاربرد کف کاذب در اتاق سرور

کف کاذب یکی از اجزای اساسی اتاق سرور است که مزایای متعددی ارائه می‌دهد:

- مدیریت کابل‌ها و زیرساخت‌ها:

کف کاذب فضایی مناسب برای عبور کابل‌های برق، شبکه و سیستم‌های خنک‌کننده فراهم می‌کند. این موضوع نه تنها دسترسی به تجهیزات را آسان‌تر می‌کند، بلکه از به‌هم‌ریختگی محیط جلوگیری می‌کند.

- تهویه بهینه:

فضای زیر کف کاذب می‌تواند برای توزیع هوای سرد استفاده شود، که به بهبود عملکرد سیستم‌های سرمایشی کمک می‌کند.

- انتخاب مواد مناسب:

استفاده از کف کاذب‌های فولادی یا گالوانیزه با روکش HPL که خاصیت ضد الکتریسیته ساکن دارند، برای جلوگیری از آسیب به تجهیزات الکترونیکی پیشنهاد می‌شود.

- انعطاف‌پذیری:

کف کاذب امکان بازسازی و تغییر چیدمان تجهیزات را بدون نیاز به تخریب فراهم می‌کند.

5. سیستم برق و پشتیبانی

- سیستم‌های UPS:

سیستم‌های UPS تضمین می‌کنند که در زمان قطعی برق، تجهیزات حیاتی بدون وقفه به کار خود ادامه دهند.

- ژنراتورهای برق پشتیبان:

برای پشتیبانی از عملیات در زمان خرابی برق شهری، نصب ژنراتورهایی با توان بالا ضروری است.

- مانیتورینگ برق:

نصب سیستم‌های پایش برق برای شناسایی نوسانات و پیشگیری از آسیب به تجهیزات توصیه می‌شود.

6. سیستم‌های مانیتورینگ هوشمند

سیستم‌های مانیتورینگ هوشمند مانند **کارنولاجیک**، ابزارهای ضروری برای نظارت و کنترل دقیق شرایط اتاق سرور هستند:

- مانیتورینگ محیطی:

این سیستم‌ها دما، رطوبت، نشت آب و سایر عوامل محیطی را به‌صورت مداوم پایش می‌کنند.

- هشداردهی خودکار:

در صورت بروز شرایط غیرعادی، هشدارها از طریق پیامک، ایمیل یا تماس به مسئولین ارسال می‌شود.

- مدیریت یکپارچه:

این سیستم‌ها امکان مدیریت متمرکز و هماهنگ تجهیزات را از راه دور فراهم می‌کنند.

7. آموزش و نگهداری منظم

- *آموزش کارکنان:

تمامی افرادی که با اتاق سرور سروکار دارند باید با اصول ایمنی و نحوه کار با تجهیزات آشنا باشند.

- نگهداری پیشگیرانه:

بازدیدهای دوره‌ای و نگهداری منظم تجهیزات، احتمال خرابی و هزینه‌های تعمیرات را کاهش می‌دهد.

طراحی و اجرای ایمن اتاق سرور مستلزم در نظر گرفتن تمامی جنبه‌های امنیتی، محیطی و زیرساختی است. از سیستم‌های پیشرفته مانیتورینگ و کف کاذب گرفته تا سیستم‌های اطفاء حریق و مدیریت برق، تمامی این اقدامات باید به‌طور هماهنگ اجرا شوند تا از اطلاعات و تجهیزات حیاتی سازمان به بهترین نحو حفاظت شود.